Doğu mutfağının eşsiz lezzetlerinden biri olan Şam tatlısı, şerbetli tatlılar arasında kendine özgü lezzetiyle yerini koruyan bir tatlıdır. İrmik, yoğurt ve şeker gibi basit malzemelerle hazırlanan bu tatlı, hafif ve lezzetli yapısıyla her damak zevkine hitap ediyor. Bu içerikte hem klasik Şam tatlısının yapımını öğrenecek hem de besin değerlerinden farklı varyasyonlarına kadar tüm merak ettiklerinizi bulacaksınız.

Şam Tatlısı Tarifi

Pratik yapımı ve hafif şerbetiyle öne çıkan Şam tatlısı, Türk mutfağının vazgeçilmezlerinden biri. İşte adım adım evde kolayca hazırlayabileceğiniz Şam tatlısı tarifi:

Malzemeler

Hamuru için:

• 1 su bardağı şeker
• 1 su bardağı yoğurt
• 1 su bardağı un
• 2,5 su bardağı irmik
• 1 çay bardağı sıvı yağ
• 1 paket vanilya
• 1 çay kaşığı karbonat
• 1 çay bardağı tuzsuz fıstık

Şerbeti için:

• 2,5 su bardağı şeker
• 2,5 su bardağı su
• 1 dilim limon

Hazırlanışı:

• Bir kapta şeker, yoğurt ve sıvı yağ pürüzsüz bir kıvam elde edilene kadar iyice karıştırılır.
• Ardından irmik, karbonat ve vanilya eklenir ve karışım tekrar tel çırpıcı ile çırpılır.
• Un yavaş yavaş ilave edilip karışıma yedirilir.
• Yağlanmış kare borcama bu hazırlanan harç dökülür.
• Üzerine ikiye ayrılmış fıstıklar dizilir.
• Önceden ısıtılmış 180 derece fırında yaklaşık 40 dakika kadar pişirilir.
• Şerbet için şeker ve su küçük bir tencerede kaynatılır.
• Kaynadıktan sonra içine limon eklenir ve 5 dakika daha kaynatılıp ocağın altı kapatılır.
• Tatlı fırından çıktıktan sonra ilk sıcaklığının geçmesi için beklenir.
• 5 dakika sonra dilimlenir.
• Ilık şerbet tatlının üzerine dökülür ve şerbetini çekmesi için 2 saat bekletilir.

Püf noktaları:

• Tüm malzemeler oda sıcaklığında olmalıdır.
• Unu eleyerek ve azar azar ekleyerek hamurun kıvamını kontrol etmek önemlidir.
• Fırın sıcaklığının 180 derece olduğunda tatlının hem içi pişer hem de dışı kızarır.
• Pişirme süresi, fırının özelliklerine ve borcamın boyutuna göre değişiklik gösterebildiğinden kürdan testi yaparak pişip pişmediğini kontrol etmek gerekir.
• Çok sıcak şerbet tatlıyı dağıtacağından tatlı fırından çıkıp biraz ılındıktan sonra şerbetini dökmek önemlidir.
• Şerbetin tatlıya iyice işlemesi için en az 2 saat oda sıcaklığında dinlendirmek gerekir.
• Borcamı iyice yağlamak, tatlının yapışmasını engeller.

Şam Tatlısı Şerbeti

Şam tatlısının eşsiz lezzetini tamamlayan en önemli unsurlardan biri de şerbetidir. İyi hazırlanan şerbet tatlının lezzetini artırırken yanlış hazırlanan şerbet ise tatlının yapısını bozabilir.

Şam tatlısı şerbeti için gerekli malzemeler:

• Şeker
• Su
• Limon

Şam tatlısı şerbeti hazırlama aşamaları:

• Şeker ve suyu bir tencereye alıp orta ateşte karıştırarak şekerin tamamen eritin.
• Şerbet kaynamaya başladığında altını kısın ve birkaç dakika daha kısık ateşte kaynatın.
• Şerbetin kaynamaya devam ederken limon ekleyin.
• Şerbeti hazırlandıktan sonra bir kenarda bekletip oda sıcaklığına getirin.
  
  

Püf noktaları:

• Şeker miktarını tarifte belirtilen ölçülere uygun tutun.
• Şerbetin tadını acılaştırabileceğinden gereğinden fazla limon eklemeyin.
• Şerbeti tatlının üzerine dökerken yavaşça ve eşit şekilde dökün.
• Sıcak şerbet tatlıyı dağıtacaktır. Bu yüzden ılınmasını beklemelisiniz.
• Şerbeti çok fazla kaynatırsanız tatlının tadını bozmasına neden olabilirsiniz.
• Tatlıyı dinlendirirken üzerine bir tepsi kapatırsanız şerbet tatlıya iyice nüfuz eder.
• İdeal şerbet oranı genellikle 1 ölçü şekere 1 ölçü su şeklindedir.
• Daha hafif bir tat istiyorsanız şeker miktarını damak zevkinize göre azaltabilirsiniz.

Farklı şerbet çeşitleri:

Portakallı şerbet: Klasik şerbet tarifine taze sıkılmış portakal suyu ekleyerek hazırlanır ve Şam tatlısına farklı bir lezzet katar.

Gülsulu şerbet: Şeker ve su karışımına kaynama aşamasında birkaç damla gülsuyu eklendiğinde tatlıya zarif bir aroma kazandırılmış olur.

Şam Tatlısı Fiyatları

Şam tatlısı fiyatları bölge, porsiyon, kullanılan malzemeler gibi pek çok faktöre bağlı olarak geniş bir yelpazede değişiklik gösterir.

Şam tatlısı fiyatlarını etkileyen unsurlar:

• Alım miktarı: Alım miktarı fiyat üzerinde etkilidir. Toptan alımlarda indirim yapılabilir.
• Malzeme kalitesi: Şam tatlısı fiyatlarını etkileyen en temel faktörlerden biri kullanılan fıstık, şeker, un gibi malzemelerin kalitesidir.
• Üretim yöntemi: Şam tatlısının el yapımı mı yoksa fabrikasyon mu olduğu önemli bir detaydır. El yapımı olan ve özenle hazırlanmış bir tatlı, fabrikasyon üretim tatlıya göre daha pahalı olabilir.
• Ek malzemeler: Tatlının üzerine serpilen badem gibi malzemeler de kilo fiyatını etkiler.
• Bölge farklılığı: İstanbul’da Şam tatlısı fiyatları genellikle daha yüksekken Şam tatlısının anavatanı olan Güneydoğu Anadolu’da bu tatlının fiyatları daha uygun olacaktır.
• Online satış: Kargo maliyetleri fiyatların biraz daha yüksek olmasına neden olabilir.

Şam Tatlısını Evde Yapmak Daha Mı Avantajlı?

Şam tatlısını evde yapmak mı daha avantajlı yoksa dışarıdan hazır almak mı?

Evde yapmanın avantajları:

• Tatlının yapımında kullanılan malzemeler genellikle her mutfakta bulunabildiğinden Şam tatlısını evde yapmak, maliyet açısından daha ekonomik olabilir.
• Tatlının şerbetini, malzemeleri ve süslemeyi zevkinize göre ayarlayabilirsiniz.

Hazır almanın avantajları:

• Tatlıyı dışarıdan satın almak zaman tasarrufu sağlar.
• Hazır tatlılar tecrübeli ustalar tarafından hazırlandığından kusursuz bir lezzete sahiptir.
  
  

Şam Tatlısının Kalorisi

Kalorisi yüksek bir yiyecek olarak bilinen Şam tatlısının kalori değeri ne kadar ve besin içeriği nasıl?

• İrmik, karbonhidrat ve protein açısından zengindir ve bu da tatlının kalori miktarını artırır.
• Tatlının hem hamurunda hem de şerbetinde bol miktarda şeker kullanıldığından Şam tatlısındaki şeker miktarı kaloriyi önemli oranda artırır.

Şam tatlısının kalori değeri kullanılan malzemelere, pişirme yöntemine ve porsiyona göre değişmekle beraber ortalama olarak 100 gram Şam tatlısında yaklaşık 350-400 kalori bulunur. Porsiyon kontrolü ve sağlıklı malzeme seçimi ile Şam tatlısını diyette dahi olsanız sağlıklı bir şekilde tüketebilirsiniz.

İpuçları:

• Eğer Şam tatlısını tüketirken kalori miktarını düşürmek istiyorsanız şerbetin içine daha az şeker ekleyebilirsiniz.
• Beyaz irmik yerine tam buğday irmik kullanırsanız tatlının lif oranını artacaktır.
• Rafine şeker yerine daha düşük kalorili doğal tatlandırıcılar kullanabilirsiniz.

Glutensiz Şam Tatlısı

Gluten intoleransı veya çölyak hastalığı olanlar için Şam tatlısı gibi sevilen bir lezzeti glutensiz hale getirmek hiç de zor değil. Bu tatlı glutensiz diyet yapanlar için olduğu kadar sağlıklı beslenenler için de mükemmel bir alternatiftir.

Malzemeler:

• 1 su bardağı glutensiz un
• 2 su bardağı mısır irmiği
• 1/2 su bardağı süt
• 1 su bardağı toz şeker
• 1 su bardağı yoğurt
• 1 paket kabartma tozu
• 2 paket vanilya

Şerbeti için:

• 2 su bardağı su
• 2 su bardağı şeker
• 1 yemek kaşığı limon suyu

Hazırlanışı:

• Un, irmik, şeker, yoğurt ve sıvı yağı karıştırın.
• Kabartma tozu ve vanilyayı ekleyin.
• Önceden ısıtılmış 180 derece fırında yaklaşık 35-40 dakika pişirin.
• Su ve şekeri bir tencerede kaynatın.
• Limon suyunu ekleyin ve birkaç dakika kaynatmaya devam edin.
• Şerbeti ocaktan alın ve ılındırın.
• Fırından çıkan sıcak tatlının üzerine ılık şerbeti gezdirip 2 saat dinlendirin.